Geëscaleerd (co)Ouderschap

Geëscaleerd (co)Ouderschap

Een geëscaleerd(co)ouderschap kent volgens mij alleen maar verliezers. In mijn praktijk komt het vaak voor, dat ouders gaandeweg toch (vechtend) tegenover elkaar komen te staan. Dat komt nog veel harder aan voor het kind, omdat het kind hiertussen in komt te staan en niet kan en wil kiezen. Het kind komt in een loyaliteitsconflict en zet zich uiteindelijk af tegen de andere ouder om zichzelf te beschermen, er kunnen ouderverstotingverschijnselen/problemen ontstaan bij het kind. Soms manifesteert ouderverstoting zich pas jaren na de feitelijke scheiding. Mijn overtuiging is dat er therapie nodig is bij de casuïstiek waarin ouderverstoting speelt. Dit is mogelijk door in de hypnotherapie verschillende methoden in te zetten die gericht zijn op ouders en kinderen die in een problematische situatie verkeren.

Mijn basishouding

In mijn praktijk Heelwording bied ik diverse vormen van therapie aan mensen die op een of andere manier vastlopen in hun leven. Ik formuleer samen met ouders en het kind het probleem en het doel van de therapie. Van belang is dat ouders in de therapie zich inzetten op ‘Parallel single-ouderschap’. De therapeut heeft een verbindende rol bij ouder en het kind’ als initiator, verbinder, deelnemer, spiegel. Omdat het gezin een systeem is met een wisselwerking in het systemisch denken van gezinsleden kijken we met familieopstellingen of het kind de juiste plek heeft of kan innemen in het gezin. Het zou kunnen zijn dat na de scheiding van de ouders er bij het kind verschillende rollen zijn ontstaan zoals de zondebok, of de bemiddelaar. Samen met de ouders en kind onderzoeken we hoe het kind uit deze rollen kan stappen, zodat het weer kind kan zijn. De therapie is gericht op het kind dat ouderverstoting vertoont, om het ontstaan ervan in kaart te brengen en om escalatie te voorkomen. Dat doe ik door genoemde methoden in te zetten in combinatie, met Hypnotherapie, , Oplossingsgericht Werken, NLP; Neuro Linguïstisch Programmeren, ERV; Eenzijdig Relaties Verbeteren, GC; Geweldloze Communicatie (in het gezin) en GV;Geweldloos Verzet (in het gezin) EMDR; Eye Movement Desensilization Reprocessing,Familieopstellingen, FSNB; FamilieSociaal NetwerkBeraad

Mijn visie en uitgangspunten over ouderverstoting

Er ontstaat op de lange termijn een laag zelfbeeld, het kind leert geloven dat de verstoten ouder niet (meer) van het kind houdt. Het kind krijgt last van schuldgevoelens. Er kunnen depressieve gevoelens ontstaan bij het kind, voelt zich ‘leeg’ van binnen omdat het niet de kans heeft gekregen om te rouwen om het verlies van de andere ouder.

Mijn opvatting over ouderverstoting is dat het schadelijk is voor het kind. Een kind heeft twee ouders wat er ook gebeurt. Ouders blijven altijd voor het kind bestaan. Wanneer een ouder er niet mag zijn, of niet gezien wordt, betekent dat er een deel van jou als kind er niet mag zijn of genegeerd wordt. Het kind kan dit in afwijkend gedrag uiten en verbreekt zonder reden het contact met de andere ouder. Terwijl er voor de scheiding van de ouders een goede kind-ouderband was. Voor ouders in een geëscaleerd(co)ouderschap is het een mythe om samen ouder te blijven. Het verplicht worden om een samenwerkend ouderpaar te kunnen zijn bij deze vorm van geëscaleerd(co)ouderschap verhoogt de spanningen en doet de conflicten juist escaleren.

Ouders raken meegezogen in de strijd met elkaar, over de kinderen die verdwijnen uit beeld. Ze kunnen niet meer als ouder denken. Steeds meer ouders kiezen daarom voor Parallel single-ouderschap in plaats van Samen–ouderschap om ernstige conflicten met elkaar te voorkomen. Ouders zijn van mening samen met steeds meer hulpverleners en deskundigen dat het in een geëscaleerd (co)ouderschap een mythe is om samen(werkend) ouder te blijven.Het verplicht worden om bij deze vorm van escalatie als ouders samen te moeten werken, verhoogt de spanningen en doet de conflicten juist escaleren.

In mijn ogen brengt ouderverstoting schade toe aan het kind en helpt dit uitgangspunt mij in de bevestiging dat het een vorm van kindermishandeling is. Bij kindermishandeling is er sprake van een opvoedsituatie waarin het kind zich niet kan ontwikkelen, omdat de opvoedsituatie, onveilig, bedreigend, of direct schadelijk is voor het kind. En de ouders niet in de basale behoefte van het kind (kunnen) voorzien.

In Parallel single-ouderschap kan de ouder er wel in slagen om in deze basale behoefte van het kind te voorzien, als je de andere ouder ruimte geeft om voor het kind te kiezen. Laat vader met zijn kind bezig zijn als vader vanuit zijn visie, vanuit zijn prioriteiten, vanuit zijn wensen, verlangens, gedachten en tempo. Laat moeder met haar kind bezig zijn als moeder vanuit haar visie, vanuit haar prioriteiten, vanuit haar wensen, verlangens, gedachten en tempo.

Parallel Single-ouderschap wat betekent dat?

Er zijn twee principes waar het om gaat bij parallel single-ouderschap.

Dat je bestaansrecht geeft aan de andere ouder met de verschillen, bijvoorbeeld dat je je als ouder realiseert dat het kind in twee verschillende gezinnen leeft en in het andere gezin anders is dan het jouwe.
Focussen wat jezelf belangrijk vindt en daarvoor blijven staan en ernaar handelen in het contact met je kind.

Staan voor je eigen Ouderschap

Vanuit parallel single-ouderschap verlos je ouders van de druk om dingen samen te (moeten) doen. Hierdoor komt er energie vrij om te gaan focussen op hun binding met zichzelf en hun kind. Als ouders zich te richten op hun eigen waarden en normen, hun visie, hun opvoeding van de kinderen. Waar het vooral omgaat zijn twee vragen die je als ouder moet stellen;

Waar en hoe zie ik waar mijn kind last van heeft?
Wat heeft het kind van mij nodig om die last te verminderen?

Als het ware zetten we een muur tussen de twee ouders. Om je niet langer te laten afleiden door de overkant, door de andere ouder, op zijn provocaties, mails of verwijten, die je uitdagen om terug in het gevecht te stappen. Je houdt je focus en blik op je kind. Daarvoor is deze (denkbeeldige) muur noodzakelijk, omdat je niet kan strijden en focussen (tegelijk) op je kind in ouderschap. Focus op de andere ouder, je ziet twee (denkbeeldige)muren met daartussen in een boom die stevige op de grond staat, focus je op die boom, dan focus je op jouw kind wat het nodig heeft. Ook al heb je een andere aanpak of kijk op de opvoeding, laat je niet verblinden door het verschil. Probeer ook niet de andere ouder te overtuigen van jouw visie. Vasthouden aan je eigen aanpak, geloven waarvoor je staat, dit vereist een geweldloze houding met geweldloze communicatie.

Ontstaan van Ouderverstotingsverschijnselen.

Bij een geëscaleerd(co)ouderschap in het gezin wordt het conflict voor kinderen ondraaglijk. De weg die kinderen lopen van de ene naar de andere ouder wordt te onveilig, te zwaar, te eenzaam. Er worden dingen gezegd of gedaan die hun kwetsen. Of er hangt een ijzige stilte tussen hun ouders die hen in de war maakt en angstig. Hierdoor gaan kinderen weigeren om een ouder nog te zien. Ze ‘kiezen’ tussen de ‘ene’ ouder of de ‘andere’ ouder en deze situatie is de ernstigste vorm bij een geëscaleerd(co)ouderschap, het risico is zeer groot aanwezig dat er ouderverstoting naar de andere ouder ontstaat.

Kinderen kunnen er niet in slagen hoe graag ze dat ook willen om de band met hun beide ouders in stand te houden. Het onrecht in de partnerrelatie van alle ellende wordt doorgetrokken in de ouder-kind relatie. Er wordt gesproken over een ‘goede’ ouder en een ‘slechte’ ouder. Ouders krijgen en geven elkaar bepaalde diagnose zoals; mama is een borderliner, papa is narcist of psychopaat. Het lijkt erop dat hun ouders alleen nog maar uit kwetsbaarheden bestaan. Het is extra hard werken voor kinderen bij een geëscaleerd (co)ouderschap om een goede en prettige relatie te onderhouden met beide ouders na de scheiding.

Vaak zie je bij deze vorm van het conflict dat het netwerk kiest voor een ouder tegen de andere ouder. Kinderen kunnen niet kiezen zoals hun ouders, grootouders, familie, vrienden, sociaal netwerk. Zij zijn geboren uit beide ouders. Wanneer het hen niet lukt om een band met beide ouders te behouden, dan is dit vanuit hun overlevingsmodus. Want zij beschermen zichzelf en ‘kiezen’ vooral uit‘ noodzaak’. Dit kiezen doen de kinderen door zichtbaar te kiezen voor een ouder en zich volledig af te zetten of zelfs te breken met de andere ouder. Het begin van ouderverstoting is ontstaan.

Wat is ouderverstoting

Ouderverstoting is schadelijk voor een kind en heeft vaak (nare) gevolgen voor een kind. Er zijn hierover verschillende opvattingen en theorieën vastgelegd door deskundigen. Sommige beweren dat bij ouderverstoting, ouders, omgeving, sociaal netwerk een rol spelen. Er is een wisselwerking tussen patronen in het gezin van macht en invloed. Het gezin is een systeem met (verborgen) dynamieken met systemische wisselwerking tussen de gezinsleden. Het gezin zien als een gezinssysteem, het is hiërarchisch (ouders en kind), communicatief (taalgebruik), en affectief (hoe reageert men op elkaar). Anderen spreken van Parental Alienation(Ouderverstoting)Syndroom (PAS).

Omdat het een afwijking is bij het kind en zich voordoet bij conflicten rondom ouderlijk gezag. Het kind voert een lastercampagne tegen een goede liefhebbende ouder en waar geen reden voor. Gevolgen voor het kind kunnen zijn, gedrags-prestatie- en ontwikkelingsstoornissen en ouderverstotingsproblemen. Internationaal wordt ouderverstoting gezien als een vorm van psychische kindermishandeling. Sommigen zien ouderverstoting bij het kind als een gezinsdynamiek. Omdat een ouder het kind bevestigt in het onrechtvaardig verstoten van de andere ouder. Dit komt doordat samen ouders blijven te emotioneel is, hen overspoelt van boosheid, verdriet en angst om hun kind kwijt te raken.

Vaststelling bij vermoedens van ouderverstoting bij het kind

Voordat een van de genoemde methoden wordt ingezet, kan het nodig zijn om eerst te onderzoeken of er vermoedens zijn van ouderverstoting bij het kind. Hierbij maak ik gebruik van verschillende instrumenten

Er zijn verschillende instrumenten die worden toegepast in situaties waarin kindermishandeling (ouderverstoting)wordt vermoed of gesignaleerd, die ik toepas in mijn praktijk;

Signs of Safety (SOS) methode, maak ik samen met de ouders, kinderen, familie, sociaal/professioneel netwerk een veiligheidsplan waarin veiligheidsdoelen staan. En met behulp van oplossingsgerichte vragen worden, waarmee de sterke kanten van het gezin en uitzonderingen van het probleem zichtbaar worden.

Genogram en Sociogram worden voor aanvang gemaakt van de Words of Pictures methode. Het genogram is een grafische weergave van de familierelaties van soms tot drie generaties terug. Het sociogram is een grafische weergave van het sociaal netwerk van (betrokken) hulpverleners. Deze beide grammen worden besproken met ouders, kinderen, familie, sociaal netwerk. En wordt in kaart gebracht door de therapeut op een flip-over om (in)zicht te krijgen in het gezin/familie/sociaal netwerk van het betrokken gezin.

Words en Pictures methode, is een driekolommenmodel met een verhaallijn en illustraties voor kinderen die helpt om de gebeurtenis te begrijpen en die voor volwassenen moeilijk bespreekbaar zijn. Het accent ligt bij de therapeut en de ouders. Samen gaan zij een duidelijk verhaal schrijven in een taal die aansluit bij het kind, waar maken we ons zorgen over, wat gaat er goed, wat er moet gebeuren.

Daarnaast wordt er aan het kind duidelijkheid gegeven met als doel dat het kind weet wat er is gebeurd. Daarnaast komt het scheidingsverhaal aan de orde, waarbij vaak blijkt dat het kind zich schuldig voelt over zijn/haar aandeel.

Daarnaast is er het verhaal met verschillende gedachten en visies over zijn/haar gescheiden ouders die er allemaal mogen zijn. Dit kan voorkomen dat het kind klem komt te zitten tussen de (vechtende) ouders en voorkomen dat er ouderverstoting bij het kind ontstaat.

De Lirk: is een Licht Instrument Risicotaxatie Kindveiligheid om ouderverstoting bij het kind te kunnen signaleren, het is een checklist en is bedoeld voor kinderen van 0—18 jaar in hun thuissituatie om een vermoeden van kindermishandeling in de nabije toekomst in te kunnen schatten.

Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling; is een hulpmiddel voor het signaleren van ouderverstoting bij het kind. Bij de meldcode breng je in kaart de signalen van vermoeden van huiselijk geweld en kindermishandeling en bespreekt deze met een collega. Blijft er vermoeden staan van huiselijk geweld en kindermishandeling dan gaan we in gesprek met de ouders en het kind en bespreek ik de signalen en zorgen. Gesprek met het kind heeft de voorkeur, indien de leeftijd dit toelaat. Daarna weeg ik op basis van signalen, het gewonnen advies, het gesprek met ouders en het kind, opnieuw af het risico op huiselijk geweld en kindermishandeling. Naar aanleiding van alle informatie die concreet is gemaakt, wordt bekeken of er verdere stappen noodzakelijk zijn.